Giá trị thặng dư là khái niệm được sử dụng phổ biến trong nền kinh tế. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ giá trị thặng dư là gì? Yếu tố này ảnh hưởng tới giá trị này? Để giải đáp những nghi vấn trên, mời bạn cùng tham khảo chi tiết thông tin tổng hợp bên dưới!
Contents
Giá trị thặng dư là gì?
Trước khi tìm hiểu giá trị thặng dư là gì, bạn cần nắm rõ khái niệm gốc thặng dư trước. Thặng dư là mức chênh lệch giữa tài nguyên, thu nhập tài sản và tổng chi phí biến đổi để sản xuất ra sản phẩm nào đó.
Dựa theo gốc tích này, giá trị thặng dư được nhà triết học Mác nghiên cứu dựa theo mức hao phí lao động. Theo đó, giá trị thặng dư chính là phần giá trị dôi ra mà người lao động thực hiện được. Tức là khoảng giá trị người lao động sản xuất được trong quá trình làm việc nhiều hơn so với giá trị thực mà họ nhận được.
Những yếu tố ảnh hưởng tới giá trị thặng dư
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng trực tiếp tới giá trị thặng dư. Điển hình trong số đó phải kể tới những yếu tố như:
- Cường độ lao động
- Năng suất lao động
- Công nghệ sản xuất
- Thời gian lao động
- Hệ thống trang thiết bị máy móc
- Vốn.
Dù ở nền kinh tế nào, xã hội nào thì việc tìm ra cách để tăng thêm giá trị thặng dư luôn là vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Ở thời điểm hiện tại, việc tập trung cải tiến máy móc, thiết bị sản xuất và ứng dụng tri thức vào quá trình làm việc là cách tăng nhanh giá trị thặng dư nhất. Giá trị thặng dư tạo ra sẽ khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm và cách đầu tư khác nhau.
Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư
Hiện tại có 2 phương pháp để thu được giá trị thặng dư là phương pháp sản xuất tuyệt đối và tương đối. Mỗi phương pháp có ưu – nhược điểm khác nhau và phù hợp với loại loại kinh doanh riêng biệt. Cụ thể như sau:
Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối
Sản xuất ra giá trị thặng dư từ phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối được thực hiện dựa trên cơ sở kéo dài thời gian làm việc của người lao động khi các điều kiện lao động tất yếu khác như năng suất và giá trị lao động không đổi.
Tuy nhiên phương pháp này tồn đọng rất nhiều bất cập. Người lao động sẽ khó chấp nhận khiến chủ doanh nghiệp thường gặp phải sự phản đối. Vì bản chất của phương pháp này có thể coi là sự “bóc lột lao động”. Người lao động sẽ còn ít thời gian để nghỉ ngơi, ăn, ngủ, giải trí,…
Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối
Phương pháp tạo giá trị thặng dư từ việc sản xuất giá trị thặng dư tương đối là việc tăng năng suất lao động, rút ngắn lại thời gian lao động của công nhân. Khi năng suất lao động tăng lên, sức lao động sẽ giảm xuống, thời gian lao động cần thiết cũng giảm.
Một khi độ dài của ngày lao động không biến động, kéo theo thời gian lao động cần thiết cũng giảm thì thời gian lao động thặng dư sẽ tăng lên. Đây là phương pháp được đánh giá tích cực, có phần đảm bảo sức khỏe và quyền lợi của người lao động hơn.
Tuy nhiên tùy theo tính chất kinh doanh, định hướng phát triển, tình hình sản xuất hiện tại, mỗi doanh nghiệp, tổ chức có hướng tạo giá trị thặng dư riêng cho phù hợp với thực tế.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi giá trị thặng dư là gì mà ACB WIN chia sẻ đến bạn đọc. Bạn hãy lưu lại ngay thông tin trên để sử dụng khi cần thiết. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn đọc!
