Nhiều nhà đầu tư hay nhắc nhiều đến thuật ngữ chứng khoán lưu ký nhưng đối với những người mới “chân ướt, chân ráo” tham gia đầu tư vào lĩnh vực này vẫn chưa hiểu rõ cũng như chưa nắm bắt được những khái niệm liên quan đến chứng khoán lưu ký. Để giáp đáp vấn đề này bài viết hôm nay sẽ giúp bạn hiểu hơn về chứng khoán lưu ký là gì và một số lưu ý về hoạt động lưu ký chứng khoán
Contents
Chứng khoán lưu ký là gì?
Chứng khoán lưu ký là gì? Để trả lời cho câu hỏi này đầu tiên bạn phải hiểu lưu ký là gì? Lưu ký được hiểu nôm na là khi bạn đem một vật hay tài sản gì đó của bản thân đi ký gửi cho một cá nhân khác hoặc có thể là tổ chức nào đó để họ lưu giữ, giữ hộ vật hoặc tài sản đó và bạn phải chịu một khoản phí cho việc lưu ký này ( lưu trong lưu giữ, ký trong ký gửi)
Có thể hiểu đơn giản như sau: Chứng khoán lưu ký là chứng khoán được lưu ký tại tài khoản Công ty chứng khoán mà nhà đầu tư chọn mở, trong tài khoản này chứng khoán của nhà đầu tư sẽ được tồn tại dưới dạng điện tử và được đảm bảo bởi Trung tâm Lưu ký chứng khoán
Các nhà đầu tư sẽ thực hiện các quyền như họp đại hội cổ đông hay cổ tức tiền mặt sẽ hoàn toàn thông qua Trung tâm Lưu ký Chứng khoán tại công ty chứng khoán khi chứng khoán lưu ký. Và tất nhiên mọi giao dịch chứng khoán được thực hiện đều sẽ thông qua Sở giao dịch Chứng khoán
Chứng khoán lưu ký là một hoạt động lưu ký chứng khoán được quy định tại Luật chứng khoán 2019 “Lưu ký chứng khoán là việc nhận ký gửi, bảo quản, chuyển giao chứng khoán cho khách hàng, giúp khách hàng thực hiện các quyền liên quan đến chứng khoán lưu ký” (khoản 34, điều 4)
Có bắt buộc phải lưu ký chứng khoán không?
Có bắt buộc phải lưu ký chứng khoán không cũng đang là thắc mắc của rất nhiều người. Hoạt động lưu ký chứng khoán là bắt buộc khi giao dịch qua chứng khoán qua sàn giao dịch của Trung tâm giao dịch chứng khoán. Trung tâm giao dịch chứng khoán đóng vai trò là trung tâm lưu ký. Việc lưu ký chứng khoán chỉ có thể thực hiện tại các thành viên lưu ký của Trung tâm giao dịch chứng khoán.
Tại sao phải lưu ký chứng khoán?
Chứng khoán chưa lưu ký là chứng khoán vẫn còn tồn tại trong sổ cổ đông hay giấy chứng nhận sỡ hữu cổ phần. Các giao dịch chứng khoán muốn mua bán hay giao dịch được như bình thường thì các nhà đầu tư phải mở một tài khoản đứng tên nhà đầu tư tại một công ty chứng khoán và gửi cho công ty đó sổ cổ đông để số cổ phiếu của các nhà đầu tư được lưu ký và chuyển thành chứng khoán đã lưu ký
Trừ trường hợp các công ty đó là công ty cổ phần chưa đại chúng hay đã đại chúng nhưng vẫn chưa đăng ký lưu ký tại các Trung tâm lưu ký chứng khoán thì vẫn có thể giao dịch bình thường
Các giao dịch trên thị trường chứng khoán có thể được thực hiện hay không là nhờ vào hoạt động lưu ký chứng khoán. Để có thể lưu ký chứng khoán các nhà đầu tư phải ký hợp đồng để mở một tài khoản thành viên lưu ký. Sau khi mở tài khoản này các thao tác của nhà đầu tư trên chứng khoán sẽ được tài khoản này ghi lại. Các loại giấy tờ hay chứng chỉ chứng khoán sẽ không cần đến nữa mà thay vào đó việc ghi giảm hoặc tăng sẽ được thực hiện ngay trên tài khoản đứng tên của nhà đầu tư.
Xem thêm:
Quy định chứng khoán lưu ký
Quy định chứng khoán lưu ký tại Khoản 24 Điều 6 Luật chứng khoán 2019: “Lưu ký chứng khoán là việc nhận ký gửi, bảo quản, chuyển giao chứng khoán cho khách hàng, giúp khách hàng thực hiện các quyền liên quan đến sở hữu chứng khoán”.
Lưu ý cần biết về hoạt động mua bán chứng khoán lưu ký
Sau khi hiểu được chứng khoán lưu ký là gì? chứng khoán chưa lưu ký là gì thì sau đây là một số lưu ý về hoạt động mua bán chứng khoán lưu ký mà bạn cần phải biết
- Lưu ký chứng khoán là một hoạt động bắt buộc trước khi muốn giao dịch chứng khóa trên các sàn giao dịch
- Hoạt động lưu ký chứng khoán có thể được thực hiện tại các thành viên lưu ký như ngân hàng thương mại hay các công ty chứng khoán đã đăng ký thành viên tại Trung tâm giao dịch chứng khoán và được cấp phép hoạt động bởi Ủy ban chứng khoán Nhà nước
- Một nhà đầu tư chỉ có thể mở được một tài khoản lưu ký
- Khi tiến hành mở tài khoản các nhà đầu tư cần cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin cũng như địa chỉ liên lạc
- Nhà đầu tư phải có quyền sở hữu chứng khoán khi lưu ký chứng khoán
- Số seri của giấy tờ chứng chỉ chứng khoán phải tương ứng với giấy đăng ký quyền sở hữu của chủ sỡ hữu
- Giao dịch sẽ không được thực hiện nếu giấy tờ chứng chỉ chứng khoán bị nhòe, hư hỏng
- Trung tâm giao dịch chứng khoán sẽ nhận các quyền được hưởng về lãi trái phiếu, cổ tức, cổ phiếu từ các tổ chức phát hành là chủ yếu
Hi vọng với các thông tin mà ABC WIN cung cấp ở bài viết trên có thể giải đáp cho bạn những thắc mắc về chứng khoán lưu ký là gì? Cũng như một vài lưu ý mà các nhà đầu tư cần biết về hoạt động lưu ký chứng khoán.
