Chứng khoán cơ sở (Underlying Security) thường được sử dụng với mục đích làm tài sản cơ sở hình thành của chứng quyền và một vài loại chứng khoán phái sinh. Vậy chứng khoán cơ sở là gì? Có nên đầu tư không? Hãy cùng ACB Win tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Chứng khoán cơ sở là gì?
Chứng khoán cơ sở là tên gọi chung cho các sản phẩm chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số, tỷ suất lợi nhuận, đơn vị tiền tệ hay hàng hóa…thường được sử dụng nhằm mục đích làm tài sản cơ sở hình thành của chứng quyền và một vài loại chứng khoán phái sinh.
Như vậy, chứng khoán cơ sở là điều kiện cần có trong hợp đồng phái sinh, chứng quyền và được chấp thuận bởi bên kia trừ trường hợp chứng khoán cơ sở là một chỉ số, hoặc công cụ phái sinh là một quyền lựa chọn hoán đổi, trong đó chỉ có tiền mặt được trao đổi vào ngày đáo hạn hợp đồng phái sinh.
Để có thể trở thành chứng khoán cơ sở, trái phiếu, cổ phiếu…thì cần phải đáp ứng rất nhiều điều kiện và các tiêu chí theo quy định của Ủy ban chứng khoán Việt Nam. Ví dụ, cổ phiếu đạt tiêu chuẩn để trở thành chứng khoán cơ sở cho phát hành chứng quyền đó phải thuộc chỉ số VN30 hoặc HNX30, hoặc có thể những chỉ số tương đương thay thế, vốn hóa trên 5.000 tỷ, giá trị giao dịch 25% free float, không có lỗ lũy thế.
Đặc điểm của chứng khoán cơ sở
- Tổ chức phát hành là tổ chức hành chính. Đây cũng là đơn vị quy định điều khoản của các sản phẩm cụ thể.
- Thị trường giao dịch là thị trường cơ sở và sử dụng tài khoản hiện tại, đã được kích hoạt để giao dịch.
- Người mua có quyền thực hiện các giao dịch chứ không bắt buộc như nghĩa vụ. Không thể bán chứng khoán cơ sở khi bạn chưa nắm giữ.
- Sau khi giao dịch, chứng khoán cơ sở sẽ được chuyển giao giữa tổ chức tài chính và phía nhà đầu tư.
- Rủi ro: Không có trung tâm bù trừ rủi ro khi tổ chức phát hành không còn khả năng thanh toán.
Có nên đầu tư chứng khoán cơ sở hay không?
Cho dù là chứng khoán phái sinh hoặc chứng khoán cơ sở thì vẫn luôn có những ưu và nhược điểm nhất định. Việc nên hay không nên đầu tư hoàn toàn tùy thuộc vào mục đích đầu tư, kỳ vọng lợi nhuận cũng như khẩu vị rủi ro của mỗi người.
Bởi các cổ phiếu, trái phiếu… đủ điều kiện là chứng khoán cơ sở thì thường được phát hàng bởi các doanh nghiệp, đơn vị uy tín, sức khỏe tài chính tốt nên chứng khoán cơ sở sẽ phù hợp hơn với nhà đầu tư dài hạn, ưa thích sự an toàn. Tuy nhiên, lợi nhuận trước mắt là không cao.
Còn chứng khoán phái sinh cũng mang đến rất nhiều cơ hội hấp dẫn nên cũng tiềm ẩn các con sóng ngầm có thể nhấn chìm phía nhà đầu tư, đặc biệt là trong giai đoạn thị trường đang có sự biến động dữ dội. Mặt khác, chứng khoán phái sinh là sản phẩm đầu tư có kỳ hạn và thanh toán có sự chênh lệch trực tiếp bằng tiền mặt vào ngày đáo hạn nên phía nhà đầu tư rất dễ bị động do sự thúc ép của yếu tố thời gian.
Việc lựa chọn được chứng khoán phù hợp cũng giúp bạn tiến gần hơn tới sự đầu tư hiệu quả. Do đó khi tham gia đầu tư chứng khoán chắc chắn bạn cần hiểu rõ về chúng. Ngoài ra nếu bạn muốn có những tư vấn cụ thể nhất về chứng khoán cơ sở là gì và kinh nghiệm đầu tư chứng khoán cơ sở có thể tìm đọc kiến thức cập nhật mỗi ngày trên website chính thức của ACB Win.
